Ευαγγελική περικοπή και ερμηνεία Πέμπτης 4/10/2018 Ιεροθέου Αρεοπαγίτου Λουκ. ζ΄17-30
17 καὶ ἐξῆλθεν ὁ λόγος οὗτος ἐν ὅλῃ τῇ ᾿Ιουδαίᾳ περὶ αὐτοῦ καὶ ἐν πάσῃ τῇ περιχώρῳ.18 Καὶ ἀπήγγειλαν ᾿Ιωάννῃ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ περὶ πάντων τούτων. 19 καὶ προσκαλεσάμενος δύο τινὰς τῶν μαθητῶν αὐτοῦ ὁ ᾿Ιωάννης ἔπεμψε πρὸς τὸν ᾿Ιησοῦν λέγων· σὺ εἶ ὁ ἐρχόμενος ἢ ἕτερον προσδοκῶμεν; 20 παραγενόμενοι δὲ πρὸς αὐτὸν οἱ ἄνδρες εἶπον· ᾿Ιωάννης ὁ βαπτιστὴς ἀπέσταλκεν ἡμᾶς πρός σε λέγων· σὺ εἶ ὁ ἐρχόμενος ἢ ἕτερον προσδοκῶμεν; 21 ἐν αὐτῇ δὲ τῇ ὥρᾳ ἐθεράπευσε πολλοὺς ἀπὸ νόσων καὶ μαστίγων καὶ πνευμάτων πονηρῶν, καὶ τυφλοῖς πολλοῖς ἐχαρίσατο τὸ βλέπειν. 22 καὶ ἀποκριθεὶς ὁ ᾿Ιησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· πορευθέντες ἀπαγγείλατε ᾿Ιωάννῃ ἃ εἴδετε καὶ ἠκούσατε· τυφλοὶ ἀναβλέπουσι καὶ χωλοὶ περιπατοῦσι, λεπροὶ καθαρίζονται, κωφοὶ ἀκούουσι, νεκροὶ ἐγείρονται, πτωχοὶ εὐαγγελίζονται· 23 καὶ μακάριός ἐστιν ὃς ἐὰν μὴ σκανδαλισθῇ ἐν ἐμοί. 24 ἀπελθόντων δὲ τῶν μαθητῶν ᾿Ιωάννου ἤρξατο λέγειν πρὸς τοὺς ὄχλους περὶ ᾿Ιωάννου· τί ἐξεληλύθατε εἰς τὴν ἔρημον θεάσασθαι; κάλαμον ὑπὸ ἀνέμου σαλευόμενον; 25 ἀλλὰ τί ἐξεληλύθατε ἰδεῖν; ἄνθρωπον ἐν μαλακοῖς ἱματίοις ἠμφιεσμένον; ἰδοὺ οἱ ἐν ἱματισμῷ ἐνδόξῳ καὶ τρυφῇ ὑπάρχοντες ἐν τοῖς βασιλείοις εἰσίν. 26 ἀλλὰ τί ἐξεληλύθατε ἰδεῖν; προφήτην; ναὶ λέγω ὑμῖν, καὶ περισσότερον προφήτου. 27 οὗτός ἐστι περὶ οὗ γέγραπται, ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλω τὸν ἄγγελόν μου πρὸ προσώπου σου, ὃς κατασκευάσει τὴν ὁδόν σου ἔμπροσθέν σου· 28 λέγω γὰρ ὑμῖν, μείζων ἐν γεννητοῖς γυναικῶν προφήτης ᾿Ιωάννου τοῦ βαπτιστοῦ οὐδείς ἐστιν· ὁ δὲ μικρότερος ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ Θεοῦ μείζων αὐτοῦ ἐστι. 29 καὶ πᾶς ὁ λαὸς ἀκούσας καὶ οἱ τελῶναι ἐδικαίωσαν τὸν Θεόν, βαπτισθέντες τὸ βάπτισμα ᾿Ιωάννου· 30 οἱ δὲ Φαρισαῖοι καὶ οἱ νομικοὶ τὴν βουλὴν τοῦ Θεοῦ ἠθέτησαν εἰς ἑαυτούς, μὴ βαπτισθέντες ὑπ᾿ αὐτοῦ.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Για τον Ιωάννη τον Πρόδρομο γίνεται λόγος σήμερα στην ευαγγελική περικοπή αγαπητοί αναγνώστες. Ο Ιωάννης κατάγονταν από περιφανή οικογένεια, ήταν υιός αρχιερέως. Η συμπεριφορά του περιείχε κάτι τις το εξωκοσμικό, η περιφρόνηση των ενδυμάτων και των τροφών ήταν στοιχεία που προκαλούσαν έντονο θαυμασμό και ενθουσιασμό ότι αυτός θα μπορούσε να είναι ο Μεσσίας. Αντιθέτως στον Χριστό η καταγωγή ήταν ασήμαντη (υιός ξυλουργού), η δίαιτά του ήταν συνηθισμένη, όπως και τα ενδύματα που φορούσε.
Και επειδή αυτόν ήθελαν να ομολογήσει ότι είναι ο Μεσσίας δεν έστειλαν όπως στον Χριστό ευκαταφρόνητους υπηρέτες, αλλά τους πιο διαπρεπείς ιερείς των Ιεροσολύμων για να τον ρωτήσουν: 21 καὶ ἠρώτησαν αὐτόν· τί οὖν; ᾿Ηλίας εἶ σύ; Και τον ρωτούν αν είναι ο Ηλίας διότι κι αυτόν τον περίμεναν να έρθει. Άλλωστε για τον Ηλία αργότερα μιλά ο Χριστός λέγοντας ότι ο Ηλίας θα έρθει για να τα βάλλει όλα σε τάξη καὶ λέγει· οὐκ εἰμί. ὁ προφήτης εἶ σύ; καὶ ἀπεκρίθη, οὔ. Γιατί αρνήθηκε να πει ότι είναι προφήτης; - Επειδή ήξερε ότι τον ρωτούν με πονηριά, με σκοπό να τον παγιδεύσουν. Διότι αν έλεγε ότι είναι ο Χριστός, ή προφήτης ή ο Ηλίας θα τον συλλάμβαναν εκπληρώνοντας έτσι τον σκοπό της πονηρίας τους. Και δεν τον ρωτούν αν είναι προφήτης ως ένας από τους πολλούς, αλλά με άρθρο μπροστά αν είναι ο προφήτης, δηλαδή ο Χριστός. 22 εἶπον οὖν αὐτῷ· τίς εἶ; ἵνα ἀπόκρισιν δῶμεν τοῖς πέμψασιν ἡμᾶς· τί λέγεις περὶ σεαυτοῦ; 23 ἔφη· ἐγὼ φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ, εὐθύνατε τὴν ὁδὸν Κυρίου, καθὼς εἶπεν ῾Ησαΐας ὁ προφήτης.
Τους παραπέμπει λοιπόν στον Ησαΐα για να τους δείξει ξεκάθαρα το ποιος είναι. Και αναφερόμενος στον Ησαΐα κάνει την απάντησή του και τον λόγο του αξιόπιστο.
24 καὶ οἱ ἀπεσταλμένοι ἦσαν ἐκ τῶν Φαρισαίων· 25 καὶ ἠρώτησαν αὐτὸν καὶ εἶπον αὐτῷ· τί οὖν βαπτίζεις, εἰ σὺ οὐκ εἶ ὁ Χριστὸς οὔτε ᾿Ηλίας οὔτε ὁ προφήτης; 26 ἀπεκρίθη αὐτοῖς ὁ ᾿Ιωάννης λέγων· ἐγὼ βαπτίζω ἐν ὕδατι· μέσος δὲ ὑμῶν ἕστηκεν ὃν ὑμεῖς οὐκ οἴδατε. 27 αὐτός ἐστιν ὁ ὀπίσω μου ἐρχόμενος, ὃς ἔμπροσθέν μου γέγονεν, οὗ ἐγὼ οὐκ εἰμὶ ἄξιος ἵνα λύσω αὐτοῦ τὸν ἱμάντα τοῦ ὑποδήματος.
Έτσι και με αυτόν τον τρόπο λύνει την περιέργειά τους, διότι μόνο περιέργεια ήταν και όχι διάθεση για γνώση και μετάνοια. Και ομολογεί ότι Αυτός που έρχεται μετά απ’ αυτόν είναι πριν απ’ αυτόν και ότι το βάπτισμα το οποίο εκείνος έκανε δεν ήταν κάτι το σημαντικό, αλλά προπαρασκευή για το όντως βάπτισμα του Χριστού που θα ακολουθούσε. Και με την φράση «δεν είμαι άξιος ούτε τον ιμάντα των υποδημάτων του να λύσω» πράξη που την έκανε ο τελευταίος των δούλων, εξαφανίζει και από μας κάθε ίχνος έπαρσης. Διότι αν αυτός που σαν κι αυτόν κανείς δεν είναι ανώτερος «και κανείς απ’ αυτούς που γεννήθηκαν από γυναίκες δεν είναι ανώτερος» (Λουκ. 7,28) πόσο μάλλον εμείς.
Πρωτοπρ. Μιχαήλ Δ. Στεφάνου από την μελέτη στον Ιερό Χρυσόστομο