Ευαγγελική περικοπή και ερμηνεία Τετάρτης 8/8/2018 (μνήμη Αιμιλιανού επισκόπου Κυζίκου και Τριανταφύλλου νεομάρτυρος εκ Ζαγοράς) Τετάρτη ια΄εβδομάδας Ματθ. 23, 29-39
29 Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι οἰκοδομεῖτε τοὺς τάφους τῶν προφητῶν καὶ κοσμεῖτε τὰ μνημεῖα τῶν δικαίων, 30 καὶ λέγετε· εἰ ἦμεν ἐν ταῖς ἡμέραις τῶν πατέρων ἡμῶν, οὐκ ἂν ἦμεν κοινωνοὶ αὐτῶν ἐν τῷ αἵματι τῶν προφητῶν.
Δεν λέει ο Χριστός το «Αλοίμονο» σ’ αυτούς επειδή κτίζουν τάφους ούτε γιατί κατηγορούν εκείνους, αλλά γιατί προσποιούμενοι ότι τους κατηγορούν πράττουν χειρότερα απ’ αυτούς. Και δεν έκτιζαν τους τάφους προς τιμήν των σφαγιασθέντων προφητών, αλλά με σκοπό να καυχηθούν για τα τολμήματα των φονιάδων τους. Γι΄αυτό και λάμπρυναν τα μνημεία των προγόνων τους. 31 ὥστε μαρτυρεῖτε ἑαυτοῖς ὅτι υἱοί ἐστε τῶν φονευσάντων τοὺς προφήτας. Να λοιπόν η ομολογία τους αν και ισχυρίζονταν ότι δεν θα έκαναν αυτοί τα ίδια με τους προγόνους τους. Και για να καταδείξει την συγγένεια που έχουν με τους φονιάδες προφητών, τους αποκαλεί γεννήματα εχιδνών. 32 καὶ ὑμεῖς πληρώσατε τὸ μέτρον τῶν πατέρων ὑμῶν. 33 ὄφεις, γεννήματα ἐχιδνῶν! πῶς φύγητε ἀπὸ τῆς κρίσεως τῆς γεέννης; Διότι όπως τα φίδια ομοιάζουν με τους γονείς τους ως προς την πικρότητα του δηλητηρίου, έτσι κι εσείς ομοιάζετε με τους πατέρες σας ως προς την φονικότητα. Και με την φράση «πληρώσατε» δεν προστάζει, αλλά προλέγει αυτό που θα γίνει. Δηλαδή την σφαγή του εαυτού Του.
34 διὰ τοῦτο ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλω πρὸς ὑμᾶς προφήτας καὶ σοφοὺς καὶ γραμματεῖς, καὶ ἐξ αὐτῶν ἀποκτενεῖτε καὶ σταυρώσετε, καὶ ἐξ αὐτῶν μαστιγώσετε ἐν ταῖς συναγωγαῖς ὑμῶν καὶ διώξετε ἀπὸ πόλεως εἰς πόλιν, 35 ὅπως ἔλθῃ ἐφ᾿ ὑμᾶς πᾶν αἷμα δίκαιον ἐκχυνόμενον ἐπὶ τῆς γῆς ἀπὸ τοῦ αἵματος ῎Αβελ τοῦ δικαίου ἕως τοῦ αἵματος Ζαχαρίου υἱοῦ Βαραχίου, ὃν ἐφονεύσατε μεταξὺ τοῦ ναοῦ καὶ τοῦ θυσιαστηρίου. 36 ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ἥξει ταῦτα πάντα ἐπὶ τὴν γενεὰν ταύτην.
Είδες με πόσους τρόπους τους προφύλαξε; Είπε ότι κατηγορείτε μεν τους προγόνους σας με όσα λέτε και ότι τάχατις δεν θα συμμετείχατε εσείς στα εγκλήματά τους, όμως πράττετε τώρα και μετ’ ολίγον χειρότερα. Κι όμως παρά τις φοβέρες και τις απειλές αυτοί παρέμειναν αδιόρθωτοι και αναίσθητοι. Και γιατί αναφέρει τον Άβελ; Για να τους πει: Μήπως δεν γνωρίζετε τι έπαθε ο Άβελ; Δεν γνωρίζετε ότι από φθόνο τον σκότωσε ο αδελφός του Κάιν; Μήπως ο Θεός έδειξε αδιαφορία για όσα συνέβησαν; Μήπως δεν επέβαλε την πιο φοβερή τιμωρία; Μήπως δεν ακούσατε τι έπαθαν οι πατέρες σας που φόνευσαν τους προφήτες; Πως λοιπόν δεν γίνατε καλύτεροι;
Αλλά ποιος είναι αυτός ο Ζαχαρίας; Άλλοι λένε ότι είναι ο πατέρας του Ιωάννου, άλλοι ότι είναι ο προφήτης κι άλλοι κάποιος άλλος ιερεύς με αυτό το όνομα. Εσύ να δώσεις σημασία ότι το έγκλημα αυτό ήταν διπλό. Διότι δεν φόνευσαν μόνο αγίους, αλλά και σε τόπο άγιο. Μάθε επίσης ότι ως προφήτες καλεί τώρα τους μαθητές Του, τους οποίους αυτούς επρόκειτο μετ’ ολίγον αυτοί να φονεύσουν και γι’ αυτό και συμπληρώνει ότι όλα αυτά θα γίνουν στην παρούσα γενεά.
37 ῾Ιερουσαλὴμ ῾Ιερουσαλήμ, ἡ ἀποκτέννουσα τοὺς προφήτας καὶ λιθοβολοῦσα τοὺς ἀπεσταλμένους πρὸς αὐτήν! ποσάκις ἠθέλησα ἐπισυναγαγεῖν τὰ τέκνα σου ὃν τρόπον ἐπισυνάγει ὄρνις τὰ νοσσία ἑαυτῆς ὑπὸ τὰς πτέρυγας, καὶ οὐκ ἠθελήσατε. 38 ἰδοὺ ἀφίεται ὑμῖν ὁ οἶκος ὑμῶν ἔρημος.
Τι χρειάζονταν η διπλή εκφώνηση «Ιερουσαλήμ, Ιερουσαλήμ»; Είναι τρόπος εκφράσεως αυτού που ελεεί και ταλανίζει την πόλη και ταυτόχρονα με υπερβολικό τρόπο την αγαπά. Και παρότι λέει πολλές φορές φόνευσες αυτούς που σου έστειλα, αυτό δεν με έκανε να απομακρυνθώ από κοντά σου. Αλλά προσθέτει: «Εσείς δεν θελήσατε» τις προστατευτικές μου πτέρυγες και να τώρα σας εγκαταλείπω· διότι λέει 39 λέγω γὰρ ὑμῖν, οὐ μή με ἴδητε ἀπ᾿ ἄρτι ἕως ἂν εἴπητε, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου. Και αυτός είναι λόγος εραστή που αγαπά υπερβολικά την ερωμένη του. Παράλληλα με τα λόγια αυτά εννοεί και την μέλλουσα ημέρα της Δευτέρας Παρουσίας Του.
Τι λοιπόν δεν τον είδαν ξανά από τότε; Όχι, αλλά με την λέξη «απ’ άρτι» δεν εννοεί την ώρα εκείνη, αλλά το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε μέχρι τον σταυρικό Του θάνατο.
Πρωτοπρεσβυτέρου Μιχαήλ Δ. Στεφάνου από την μελέτη στον Ιερό Χρυσόστομο